شماره 112    |    4 ارديبهشت 1392

   


رونمایی از کتاب «سال های بی قرار»

به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران؛ آیین رونمایی از کتاب «سال های بی قرار» شامل خاطرات جواد منصوری از سالهای قبل از انقلاب به قلم محسن کاظمی عصر یکشنبه، یکم اردیبهشت ماه 1392، در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد. این مراسم با حضور جمعی از نویسندگان، پژوهشگران، مورخان و صاحب نظران حوزه پژوهش های تاریخی برگزار شد. محسن کاظمی پیش از این آثار ماندگاری در حوزه خاطره نویسی همچون کتابهای «خاطرات عزت شاهی» و «احمد احمد» تدوین کرده که توسط انتشارات سوره مهر بارها تجدید چاپ شده است.


صداها و تصاویری از مرکز تاریخ شفاهی داکوتای جنوبی

برای نگهداری از میراث شفاهی یک قوم یا ملت ابزاری کارآمدتر از تاریخ شفاهی نمی‏توان یافت. این امر درباره اقوامی چون بومیان آمریکا اهمیتی دو چندان دارد. در یادداشتی که در ادامه به قلم یک سرخپوست اهل داکوتا می‏خوانید با تجربه‏ای که در ایالت داکوتای جنوبی در این باره رخ داده آشنا می‏شوید. در این یادداشت نکاتی درباره چگونگی اجرای طرح و اهداف آن دیده می‏شود که جالب توجه است. زمانی را به خاطر‏ می‏آورم که یک پسر بچه بودم و با پدر بزرگ و مادربزرگم_ برنارد فلاد اس آر (Bernard Flood Sr) و آوا لیتل مانی فلاد (Ava Little Money Flood) _ در داکوتای جنوبی زندگی‏ می‏کردیم. پدر بزرگ و مادربزرگ من تا سال 1977 برق و آب جاری و لوله کشی نداشتند.


آغاز ثبت نام کارگاه مبانی نظری تاریخ شفاهی انجمن ایرانی تاریخ

این کارگاه در یک جلسه و در روز پنجشنبه 19 اردیبهشت ماه 1392 از ساعت8:30 با حضور خانم توکلی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار می شود. بعد از پایان کارگاه به افرادی که موفق به گذراندن آزمون پایانی دوره شوند گواهی اعطا خواهد شد. علاقه مندان به شرکت در کارگاه مذکور جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ثبت نام با دبیرخانه انجمن تماس حاصل فرمایند.


صراحت‌نامه

کتاب «صراحت‌نامه» به گفتگوی مفصل با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در تیر ماه سال 89 اختصاص دارد. در این مصاحبه هاشمی به پرسش‌های متنوعی در حوزه مدیریت ارتباطات سیاسی و فرهنگی و همین طور زندگی شخصی خود پاسخ داده است. وی در این کتاب دیدگاه‌های خود را در مورد مناظرات سال 88 کاندیداهای ریاست‌ جمهوری تشریح نموده است. این کتاب از سوی انتشارات سیمای شرق انتشار یافته است.(1) امیرعباس تقی‌پور، مدیر مسئول ماهنامه مدیریت ارتباطات در پی انتشار گفتگویی با رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با این ماهنامه که در هجدهمین جشنواره مطبوعات و خبرگزاری‌ها رتبه سوم بخش مصاحبه را به دست آورد، معتقد است:


تاریخ شفاهیِ سیاهان پیشگام حقوق مدنی

جوانتینا کانینگهام را در روز سه شنبه 19 فوریه 2013 در خانه اش در خیابان چهاردهم شمال غربی اوکالا(Ocala) در ایالت فلوریدا ملاقات کردیم. کانینگهام معلمی برجسته در بخش ماریون(Marion County) بود و در پروژه تاریخ شفاهی اوکالای سیاه بسیار مورد احترام است. این برنامه ساعت 7 شب درمرکز وبر(Webber) در دانشکده فلوریدای مرکزی برگزار شد.


فواید تاریخ شفاهی برای تحقیقات سازمانی و مدیریت‌های عالی (3)

کم‌لطفی مورخان شفاهی به تاریخ صنفی باعث شده تا اکثر آنها از تحولات جدید در کاربرد تاریخ شفاهی در حوزة مطالعات سازمانی-مانند شیوة یادگیری تاریخ- بی‌خبر بمانند. روش «یادگیری تاریخ» در سال 1997 توسط آرت کلاینر و جرج راث، دو تن از دانشمندان سازمانی مؤسسه فناوری ماساچوست، به دنیا معرفی شد.


پاسخ به برخی ابهام‌های تاریخی در «خاطرات آيت‌الله سيدمحمد خامنه‌اي»

جواد كامور بخشايش كتاب «خاطرات و مبارزات آيت‌الله سيدمحمد خامنه‌اي» را اثري منحصر به فرد از خاطرات ايشان دانست و گفت: در اين كتاب به برخي ابهام‌های تاريخي درباره مبارزات انقلاب اسلامی پاسخ داده شده است. اين اثر در دهمين روز ارديبهشت ماه توسط انجمن مفاخر ايران رونمايي مي‌شود.


نامه‌ي مازندران

شاخه‌ی اصلی ایل قاجار قبل از حاکمیت یکپارچه، در مازندران حکومت داشته‌‌اند؛ این امر بر اهمیت ناحیه‌‌ی مذکور می‌‌افزاید. بعد از شکل‌‌گیری مناسبات جدید در عرصه‌ی بین‌‌الملل و قدرت‌‌یابی روس‌‌ها در شمال و شکست‌‌های ایران طی جنگ‌‌های با روس و انعقاد عهدنامه‌‌ی ترکمان‌‌چای، روسیه توانست قدرت خود را به ایران بقبولاند و در قسمت‌‌های شمال ایران - بندر انزلی، آشوراده و حتی نواحی‌ای از مازندران و گیلان - نفوذ خود را بیش‌تر کند.


انواع مصاحبه‌ در تاریخ شفاهی

مصاحبه‌هاي‌ بي‌ساختار دربردارندة‌ گسترة‌ وسيعي‌ از موضوعات‌ است.‌ در مصاحبة بی ساختار يك‌ مصاحبه نامة‌ مفصل‌ پاسخها را محدود نمي‌كند. اگرچه‌ پژوهشگران‌ ممكن‌ است‌ به‌ موضوعات‌ كليدي‌ خاصي‌ توجه‌ داشته‌ باشند، اما پاسخ‌دهنده‌ را ترغيب‌ مي‌كنند تا عميقاً دربارة‌ حيطه‌ها يا موضوعات‌ مرتبطی كه‌ در مصاحبه‌نامه هم نيامده‌ است، بحث‌ كنند. اين‌ رويكرد بدين‌ معناست‌ كه‌ ترتيب‌ و نحوة‌ پرسشگري‌ در هر مصاحبه از يك‌ پاسخگو تا پاسخگوي‌ ديگر فرق‌ ‌كند.


اسناد ساواک، امکان تهیه روزشماری از وقایع را فراهم می‌کند

ششمين نشست از مجموعه نشست‌های «پنجاهمین سال آغاز نهضت امام خميني (ره)» در ساختمان آرشيو ملي ایران برگزار شد. به نقل از روابط عمومي سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران، این نشست چهارشنبه 28 فروردين ماه و با حضور دكتر اسحق صلاحي رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي و جمعي از مورخان، متخصصان و علاقه مندان برگزار شد و هدايت الله بهبودي، روزنامه نگار و تاريخ نگار انقلاب اسلامي به بررسی نقش و اهميت اسناد ساواك در شناخت تاريخ انقلاب اسلامي پرداخت.


وقتي براي ما مي‌نويسيد...
وقتي براي هفته‌نامه الکترونيکي تاريخ شفاهي مطلبي مي‌نويسيد، دوست داريم نکته‌هايي را در نظر بگيريد.
اين هفته‌نامه نوشته‌ها و دانسته‌هاي ما را درباره مباحث مهم؛ خاطره‌گويي، خاطره‌نگاري، يادداشت‌نويسي روزانه، سفرنامه‌نويسي، وقايع‌نگاري، روزشمار نويسي و... نشان مي‌دهد. حتي براي زيرشاخه‌هاي رشته تاريخ هم جا باز کرده‌ايم؛ و چشم به راه خبرها، گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، مقاله‌ها، يادداشت‌ها و... شما هستيم.
خوب است نام و فاميل‌تان را کامل بنويسيد. سابقه علمي و نشاني الکترونيکي را هم حتماً بنويسيد، چکيده مقاله‌ها هم که جاي خود دارد!
به ما اجازه بدهيد دست‌مان براي ويرايش، اصلاح، چينش و ترجمه مطالب شما باز باشد. در اين‌باره با خودتان هم مشورت خواهيم کرد.
دل‌مان مي‌خواهد شأن علمي و ادبي تاريخ شفاهي و اين هفته‌نامه، با نوشته‌هاي متين و موقر شما حفظ شود. حيف است خداي نکرده قلم‌مان از دايره اخلاق بيرون برود.

 


 

نشست «حقوق راوی و مولف در کتاب‌های تاریخ شفاهی» از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران در سرای اهل قلم بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار می‌شود. این نشست از ساعت 15 و 15 دقیقه چهارشنبه 18 اردیبهشت‌ماه 92 با حضور کارشناسان، نویسندگان و علاقه‌مندان حوزه تاریخ شفاهی در بخش سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب آغاز می‌شود.




 

خـاطـرات احمـد احمـد (۲۹)
به کوشش: محسن کاظمی
انتشارات سوره مهر
دفتر ادبيات انقلاب اسلامى


موزمبل (1)

پس از مأنوس شدن با مردم خيرآباد، بر آن شدم كه به وظيفه الهى خود عمل كنم. از اين‏رو به نزد فرماندار رفته و از مشكلات و سختيهاى مردم گزارش دادم. از او خواستم كه براى رفع ظلم و ناعدالتى از اين مردم پاك و خالص، كارى كند. فرماندار مأيوس بود و مى‏گفت كه تلاشهايش بى نتيجه بوده است. تا زمانى كه خان و خان بازى وجود دارد وضع همين طور خواهد بود. او گفت: حالا تو بيفت جلو، كارى را شروع كن، هر كارى بكنى من كمكت مى‏كنم، اما نه مستقيم، چرا كه نمى‏خواهم وارد دعواهاى ايلات و طوايف شوم.
او در اين ديدار براى من روشن كرد كه اين وضعيت از روى سياست، پيش آمده است. سياستى كه از طرف فئودالهايى چون وفا شريعتى اعمال مى‏شود. در اين سياست آنها مى‏خواهند، با تنگ كردن عرصه و فشار و زور، مردم را به تخليه روستا و زمينهايشان متقاعد كنند. از اين طريق زمينهايى رايگان يا به قيمت خيلى نازل و ناچيز تهيه كنند و آن را به زير كشت مكانيزه ببرند و از ره‏آورد آن، سود كلانى عايدشان شود. او گفت كه نمى‏تواند مستقيما كارى كند، زيرا توان و اختياراتش محدود بود. ولى قول داد كه از من حمايت كند. تلاش فرماندار در انجمن شهر نيز به خاطر نفوذ وفا شريعتى بى‏فايده بود.
پس از چراغ سبز فرماندار، به خيرآباد بازگشتم و مردم را به مسجد دعوت كرده و برايشان سخن‏رانى كردم:
«...تا به كى شما مى‏خواهيد در فلاكت زندگى كنيد، تا كى مى‏خواهيد اين بى‏عدالتى را تحمل كنيد. تا كى مى‏خواهيد آب را از مسافت دور روى شانه‏هاى زخميتان به خانه هايتان بياوريد. چرا براى پايان دادن به رنجها حركتى نمى‏كنيد؟ شما جمعيت غالب اين روستا هستيد ولى از اقل امكانات محروميد. اينجا خان و خان بازى است و تا خودتان حركتى نكنيد، آب و آبادانى به اين ده نخواهد آمد... من امروز پيش فرماندار رفتم و از او قول همكارى گرفتم. از اينجاى كار ديگر به عهده خود شما است...»
اهالى گفتند ما نمى‏دانيم كه چه كار بايد بكنيم. گفتم كه من يك تقاضانامه تنظيم مى‏كنم و شما بايد همه آن را امضا كنيد. پس از اخذ امضاها، رفت و آمد بسيار من به فرماندارى و انجمن شهر شروع شد. ديگر هم و غم من شده بود لوله كشى آب خيرآباد. جلسات و صحبتهاى طولانى با فرماندار و رئيس انجمن شهر داشتم. نهايتا در انجمن‏شهر گفتند كه به‏هيچ عنوان براى لوله‏كشى سرمايه‏گذارى نمى‏كنند ولى براى ساخت موزمبل، حاضر به‏همكارى هستند و از وفا شريعتى‏ها خواهند خواست كه هفته‏اى يك‏بار، آب را روانه موزمبل كنند تا پس از پر شدن، مورد مصرف اهالى قرار گيرد. من آن را نپذيرفتم.به‏خاطر اين اختلاف‏نظر، چند روزى پى‏گيرى من متوقف شد. تا اينكه يك‏روز كه من در ده نبودم، از طرف شهردارى سمنان به آنجا آمده و براى مردم از ساخت موزمبل صحبت كرده بودند. هنگامى كه به ده رسيدم، ديدم كه سه تا ماشين از آنجا خارج مى‏شوند. خود را به مردم رساندم، ديدم كه خيلى خوشحالند. پرسيدم كه چه شده؟ گفتند كه پى گيريهاى شما نتيجه داده است، از شهردارى آمدند و گفتند مى‏خواهند براى ما موزمبل بسازند. نقطه‏اى از ده را هم براى اين‏كار با گچ، دايره‏اى سفيد كشيده‏اند. گفتم: موزمبل! موزمبل براى چه؟ گفتند: خب قرار است، هفته‏اى يكبار آن را پر از آب كنند. و براى اينكه كار سريع انجام شود ساخت آن را به يك‏نفر به قيمت شصت هزار تومان كنترات داده‏اند. بيست درصد از اين پول را بايد اهالى ده بدهند.




 
 

       تمام حقوق اين نشريه متعلق به سايت تاريخ شفاهي ايران [oral-history.ir] است.