- عليرضا كمری از نگارش كتابي دربارهي «تاريخ فرهنگي جنگ» خبر داد كه به قلم فرانك جمشيدي و علي رجبلو منتشر ميشود. وی گفت: «کتابي در شرف تولد است كه به تاريخ فرهنگي جنگ ميپردازد و پنج گفتار در تاريخ فرهنگي جنگ ايران و عراق را دربر ميگيرد. تاريخ فرهنگي يا historical culture يك نظريه فرهنگي جديد در مطالعات تاريخي است كه از حوزه مطالعات فرهنگي متأثر است. اين كتاب حاصل پنج گفتار در حوزه تاريخ فرهنگي است كه در نوع خودش، در محتوا و موضوعي كه دربر دارد، اولين كتاب محسوب می شود. اين كتاب توسط فرانك جمشيدي و علي رجبلو كه از صاحبنظران مطالعات اجتماعی و جنگ هستند، در واحد پژوهش ادبيات دفاع مقدس حوزه هنري نوشته شده است. مراحل اولیه نشر را از سر ميگذراند و در انتشارات سوره مهر منتشر خواهد شد.»
اين پژوهشگر درباره كارهايي كه در واحد پژوهش دفاع مقدس حوزه هنري انجام ميشود، گفت: «كارهايي كه ما در اين حوزه انجام ميدهيم، رونمايي ندارد و براي آنها وارد كارهاي تبليغاتي مرسوم نميشويم، این كارها با معیارهی علمی-دانشگاهی- آکادمیک- تولیدمی شوندو بنا دارند در گستره مطالعات جنگ، انگاره سازی کنند.»
- «خرمشهر از اسارت تا آزادی: پابهپای جنگ از دشت خوزستان تا مرز» عنوان کتابی است که برای اولین بار در سال 1363 منتشر شد و هم اکنون برای پنجمین بار از سوی انتشارات دیلماج تجدید چاپ میشود. این کتاب قبلاً بارها توسط دفتر نشر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شده است و هم اکنون اولین بار است که دیلماج آن را منتشر میکند. رضا خدری، نویسنده، در مقدمه کتابش نوشته است: «برای گردآوری این مطالب به عنوان یک شهروند آبادانی و خرمشهری و به عنوان خبرنگار از همان دقایق اولیه در کنار سایر مردم این دیار بوده و تا آنجایی که در قدرت داشتم سعی بر این نمودم که این نکات را یادداشت کرده و به رشته تحریر درآورم و در زمان اشغال خرمشهر و محاصره آبادان و عملیات مختلف نیز در خیلی از مراحل از طرف روزنامه کیهان برای تهیه عکس و گزارش از جبهههای جنوب رهسپار سرزمین حماسه و مقاومت میشدم و گوشههایی از این دلاوریها نیز در روزنامه چاپ شده است.
کتاب «خرمشهر از اسارت تا آزادی» را میتوان روزشمار تهاجم ارتش عراق به خرمشهر، از 31 شهریور تا 5 آبان ماه 1359 و آزادسازی آن در روز سوم خردادماه 1361 دانست که همراه مطالب آن عکسهایی نیز آورده شده است. فصلهای کتاب عبارتند از: و اما جنگ چنین آغاز شد، پیشروی عراق به سوی آبادان، روزهای پس از سقوط خرمشهر، جنگ در سال 60، آزاد شدن جاده آبادان - بندر ماهشهر، جبهههای سوسنگرد و دهلاویه، جنگ در سال 61 - عملیات فتحالمبین، عملیات بیتالمقدس، هویزه و پادگان حمید، آزادسازی خرمشهر.
- هشتاد و چهارمین شماره ماهنامه فرهنگی، تاریخی «شاهد یاران» با یادمان شهید سید محمد سعید جعفری منتشر شد. درآمد شماره هشتاد و چهارم نشریه شاهد یارن با بیانات مقام معظم رهبری آغاز میشود. در بخشی از فرمایشات ایشان درباره شهید سید محمدسعید جعفری میخوانیم: «...جوانهای کرمانشاهی یک ماه بعد از پیروزی انقلاب احساس کردند که نیاز هست بروند. «شهید سید محمد سعید جعفری» شهید پیشتاز، با جمع رفقای خودش، رفتند از پادگان لشکر سنندج دفاع کردند، فهمیدند که معنای این دفاع چیست، تسلط ضدانقلاب بر یک پادگان نظامی؛ معنایش چیست. این زود فهمیدن، به وقت فهمیدن، به هنگام عمل کردن و پاسخ به نیاز دادن، این، آن نقطه برجستهای است که نباید مغفول بماند.»
ویژگیهای شهید سید محمدسعید جعفری در «شاهد یاران» به بیان افرادی مانند پدر و مادر آن شهید، شهید صیاد شیرازی، سردار عبدالحمید احمدیپور، مهندس جلالالدین پولکی، رضا شاهاویسی و بسیاری دیگر از دوستان و یاران این شهید آمده است. همچنین «شرح عملیات آزادسازی پادگان سنندج و نقش برجسته شهید جعفری به روایات یاران شهید» و «شهید جعفری و اهل سنت در گفتوگو با علیاکبر ولدی» از بخشهای دیگر این شماره «شاهد یاران» است. هشتاد و چهارمین شماره ماهنامه فرهنگی تاریخی «شاهد یاران» ویژه «شهید سید محمدسعید جعفری» به صاحب امتیازی بنیاد شهید و امور ایثارگران، مدیرمسئولی مسعود زیبافان و سردبیری محسن انصاری، در قطع رحلی، 100 صفحه و به بهای 16 هزار ریال از سوی نشر شاهد منتشر شده است.
- دبیر دوازدهمین دوره جشنواره ادبی شهید حبیب غنیپور از افزوده شدن بخش خاطرهنویسی انقلاب و دفاع مقدس به این جشنواره خبر داد. محمد ناصری به خبرگزاری مهر گفت: «بخش خاطرهنویسی با موضوع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به دلیل رشد تالیف و انتشار این دست از آثار امسال به جشنواره اضافه شده است. بخشهای جشنواره تا پیش از این شامل «رمان و داستان کوتاه کودک ونوجوان»، «رمان با موضوع دفاع مقدس»، «مجموعه داستان کوتاه با موضوع دفاع مقدس»، «مجموعه داستان کوتاه با موضوع آزاد»، «زندگینامه داستانی با موضوع دفاع مقدس» و «رمان با موضوع آزاد» بود، اما امسال بخش خاطرهنویسی با موضوع انقلاب و دفاع مقدس را نیز به جشنواره افزودهایم. همچنین امسال بخش زندگینامه داستانی و رمان انقلاب را در شاخههای مربوط به دفاع مقدس قرار دادیم و بخشی با عنوان زندگینامه داستانی انقلاب و دفاع مقدس و رمان انقلاب و دفاع مقدس در جشنواره ایجاد کردهایم تا این آثار با کارهای موجود در بخش آزاد مورد داوری قرار نگیرد.»
دبیر دوازدهمین جشنواره ادبی شهید غنیپور افزود: «بیش از 2000 عنوان کتاب برای داوری در این دوره از جشنواره مهیا شده که بیش از 800 عنوان کتاب به بخش دوم رسیده و در مراحل بعدی مورد قضاوت قرار خواهد گرفت.»
- محبوب شهبازي، مديركل جمعآوري، نگهداري و تنظيم آثار بنياد شهيد و امور ايثارگران گفت: «از 270 هزار نفر ايثارگر و شهيد، هشت ميليون سند جمعآوري شده است. اين اسناد مربوط به شهدا، جانبازان بالاي 70 درصد و آزادگان است. برنامه ديگر در حوزه گردآوري و ساماندهي اسناد ايثارگران و شهدا، بحث تاريخ شفاهي بود، اما متاسفانه بودجهاي كه براي اين كار تصويب شده بود، تعلق نگرفت، بنابراين مقوله جمعآوري «تاريخ شفاهي» دفاع مقدس متوقف شده است.»
- مراسم توديع و معارفه معاون هماهنگكننده بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس و همچنين دبير ستادمركزي راهيان نور كشور برگزار شد. سردار سرتيپ دوم پاسدار دكتر بهمن كارگر، رئیس بنیاد در این مراسم تغيير رويكردي و تغيير ساختاري در تشكيلات بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس را خواستار شد و گفت: «براي بهبود و تحول اساسي در تشكيلات بنياد به تغيير رويكردي و ساختاري نياز داريم و اين به معناي باطل و غلط دانستن رويكردها و روشهاي قبلي نيست بلكه تغيير و سيالي در تاكتيك و روشهايمان جهت بهبود و پيشرفت بهتر در آينده است.»
وي كنترل و نظارت بر كارهاي ارزشي و فرهنگي در حوزه دفاع مقدس را از وظايف اصلي بنياد دانست و گفت: »بايستي بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس به عنوان مرجع اين گونه امور باشد و استخراج گنج از جنگ به تعبير مقام معظم رهبري و انتقال مفاهيم ارزشي اين گنج از شيوههاي مختلف هنري، تبليغي، ادبي، پژوهشي به نحو احسن و با به كارگيري توانمندي نسل جوان صورت بگيرد.»
وي ضمن تشكر از زحمات سرتيپ دوم پاسدار ناصر سعيدي، معاون هماهنگكننده بنياد، وي را مشاور عالي خود در بنياد عنوان كرد و سرتيپ دوم پاسدار عبدالرضا خداكرم، جانشين معاونت نيروي انساني نيروي انتظامي را به عنوان معاونت هماهنگ كننده جديد بنياد معرفي كرد. همچنين سرهنگ پاسدار نادر اديبي به عنوان دبير جديد ستاد مركزي راهيان نور كشور به جاي جواد تاجيك دبير پيشين ستاد راهيان نور معرفي شد.
- فرزانه فرحزاد یک طرح تحقیقاتی با عنوان «ترجمه در دوران دفاع مقدس» را به انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی تحویل داد. وی گفت: «در زمان جنگ و دفاع مقدس آثاری بودند که برای خوانندگان داخلی ترجمه میشدند. ما هم در پژوهش مذکور، متون ادبیات بیگانه را چه برای بزرگسالان و چه برای دیگر گروههای سنی، در زمینه رمان، داستان کوتاه و نشریات ادبی که البته چند عنوان بیشتر نبودند، بررسی کردیم. یکی از اهداف جنبی این طرح که کنار آن حاصل میشود، این است که با مطالعه ترجمههایی که آن سالها در جامعه منتشر میشد، میتوان تصویر صحیحی از جامعه آن روز تصویر کرد.»
این مترجم ادامه داد: ««ترجمه در دوران دفاع مقدس» در واقع یک تحقیق تاریخی و کتابخانهای است که حدود 2 سال وقت برد و 3 دانشجو در انجام آن با من همکاری کردند. دکتر ملانظر هم ناظر این تحقیق بود و حجم مطالب جمعآوری شده، بیش از 300 صفحه شده است که به تازگی آن را به انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی تحویل دادهام. انتشار تمام مطالب این پژوهش به عنوان کتاب هنوز قطعی نیست ولی مقالهای از این پژوهش توسط انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی چاپ خواهد شد که قرار است آن را در کنفرانس «ترجمه، هویت و ارتباطات» که به زودی برگزار میشود، قرائت کنم.»
- جبرئیل هوشمند، مسئول مرکز حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه شهداء آذربایجان غربی گفت: «امسال 17 جلد کتاب با موضوع دفاع مقدس در استان منتشر میشود. هفت جلد از این کتابها آماده انتشار است که شامل کتابهای پرواز تا اوج، استان آذربایجان غربی در دفاع مقدس، آذربایجان غربی در تامین امنیت پایدار، زندگینامه شهید حسین باپیری، یادنامه شهدای آماد و پشتیبانی سپاه، زندگینامه شهدای روحانی و کتاب ساقههای استخوانی است.»
وی افزود: «از امسال کار جمعآوری آثار شهدا و رزمندگان دفاع مقدس در قالب 17 برنامه در اولویت کاری مرکز حفظ آثار است که در شش ماهه اول تعداد 5800 عکس و 500 وصیت نامه جمع آوری شده است و با خانواده 600 شهید و ایثارگر در قالب 27 هزار دقیقه فیلم مصاحبه شده است.»
- استاندار ايلام از راهاندازي مركز مستندسازي رويدادهاي دفاع مقدس در استان خبر داد. مجتبي اعلايي در نشست بررسي تاريخ شفاهي جنگ در ايلام گفت: «با استفاده از مصاحبه و مستندسازي مي توان جايگاه استان ايلام در عرصه حماسه و رشادت هاي دوران جنگ تحميلي را ماندگار نمود. در اين راستا با كتابخانه ملي كشور رايزنيهاي بسيار خوبي با اين هدف انجام گرفت كه تاريخ شفاهي جنگ در استان ايلام جمع آوري و تدوين شود. تصميم گرفته شد كه اين خاطرات و نقل قولهاي شفاهي و بياني به صورت هدفمند شده ثبت و ضبط گردد و آموزشهاي مرتبط با اين امر به افراد ارائه گردد.»
استاندار ايلام بر اختصاص اعتبار و ساختماني مستقل براي احداث مركز مستندسازي رويدادهاي دفاع مقدس تاكيد كرد و گفت: «دستگاه هاي مرتبط بايد نسبت به تشكيل كميتههاي اسناد شفاهي، مكتوب و صوتي و تصويري اقدام كنند. تشكيل شوراي راهبردي متشكل از پژوهشگران و استادان آگاه به مسايل دوران مقدس نیز براي ارايه راهكار علمي وعملي براي اجراي اصولي طرح مستند سازي ضروري است.»
- این کتابها به تازگی منتشر شدهاند:
لبخند در مطب: خاطرات يك پزشك/ نويسنده:منوچهر محمدزاده/ ناشر: هنر رسانه ارديبهشت
تاريخ شفاهي دفاع مقدس: مجموعه مقالههاي همايش ملي تاريخ شفاهي با محوريت دفاع مقدس/ نويسنده:غلامرضا عزيزي/ ناشر: سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران
سوگ سيمرغ: يادنامه محمدبهمن بيگي/ گردآورنده: كرامت برفروشان و.../ ناشر: همارا